• Home
  • Elektriserend geluid

Elektriserend geluid

De Audi-geluidsingenieurs Rudolf Halbmeir en Stephan Gsell hebben het geluid van de Audi e-tron GT quattro ontwikkeld. Een kijkje in het ontwikkelingsproces, de inspiratiebronnen en uitdagingen.

Tekst: AUDI AG - Foto: AUDI AG leestijd: 5 min.

Audi e-tron GT quattro: Stroomverbruik (gecombineerd*) in kWh/100 km: 21,6–19,6CO₂-uitstoot (gecombineerd*) in g/km: 0
Gegevens over brandstof- en stroomverbruik en CO₂-uitstoot bij spanbreedten afhankelijk van de gekozen uitrusting van het voertuig.
Voor het voertuig zijn alleen verbruiks- en emissiewaarden volgens WLTP beschikbaar, niet volgens NEDC.

Audi e-tron GT quattro: Stroomverbruik (gecombineerd*) in kWh/100 km: 21,6–19,6CO₂-uitstoot (gecombineerd*) in g/km: 0
Gegevens over brandstof- en stroomverbruik en CO₂-uitstoot bij spanbreedten afhankelijk van de gekozen uitrusting van het voertuig.
Voor het voertuig zijn alleen verbruiks- en emissiewaarden volgens WLTP beschikbaar, niet volgens NEDC.

Soundwave e-Sound

Geluid begeleidt ons constant en is bijna alomtegenwoordig in ons dagelijks leven. Het heeft heel verschillende facetten – soms is het de ruisende wind in de boomtoppen, soms de gezellige bedrijvigheid in de stad. Het kan regen zijn die stilletjes met een eigen ritme tegen de ruiten tikt of de mix van enthousiast gejuich en geklap van een mensenmenigte in een stadion. Geluid kan emoties losmaken en herinneringen oproepen en het is altijd een opvallend kenmerk. Dat geldt vooral voor onze mobiliteit.

Het geluid van onze mobiliteit is aan het veranderen

Geluid is het vakgebied van de twee Audi-geluidsingenieurs Rudolf Halbmeir en Stephan Gsell. Ze hebben niet alleen een ontzettend goed gehoor, maar ook heel veel ervaring. Geluidsontwerper Rudolf Halbmeir houdt zich al bijna 20 jaar bezig met het geluid van voertuigen. Door de elektromobiliteit is zijn werk op dat gebied veranderd. Halbmeir: "In de eerste negen jaar bij Audi was het vooral mijn taak om auto's met een verbrandingsmotor stiller te maken. Op een gegeven moment vroeg mijn toenmalige baas of ik geïnteresseerd was in het creëren van geluid voor elektrisch aangedreven modellen." Bijna vijf jaar geleden kwam Stephan Gsell bij het team. In het begin moest hij voertuigen ook stiller maken, maar toen kwam het eerste hybride model van Audi en de taken veranderden zich. 

 

Tegenwoordig zijn de twee mannen verantwoordelijk voor het kenmerkende geluid van de e-tron-modellen van Audi. Daarbij dienen wettelijke voorschriften, maar ook het individuele karakter van een wagen in acht te worden genomen. Dit is volgens Rudolf Halbmeir geen makkelijke taak: "We moeten veel eisen met elkaar combineren. Comfort speelt een rol – en sommige sounds klinken misschien cool, maar passen dan niet bij het betreffende voertuig." Op weg naar het ideale Audi-geluid zijn er geen grenzen gesteld aan de inspiratiebronnen.

Het geluid van een auto is te vergelijken met muziek. Samen met de titelmuziek heeft het een soort hookline nodig.”

Rudolf Halbmeir

Audi-geluidsingenieur Rudolf Halbmeir
Geluidsingenieur Rudolf Halbmeir houdt zich al circa 20 jaar bezig met het geluid van Audi-modellen.

Een alledaags voorwerp kan ook een inspiratiebron zijn.

"Het geluid van een auto is te vergelijken met muziek. Samen met de titelmuziek heeft het een soort hookline nodig – dat betekent een simpele melodie die makkelijk te herkennen is. Om de basis voor het geluid van de Audi e-tron GT quattro te vinden, heb ik van alles uitgeprobeerd – van een viool via een elektrische gitaar tot een didgeridoo, een blaasinstrument uit Australië. Maar dat paste allemaal niet zo goed. Toen ben ik begonnen om met alledaagse voorwerpen te experimenteren en uiteindelijk heb ik wat gevonden. Ik heb een ventilator voor de opening van een cilindervormig voorwerp geplaatst en aan de andere kant geluisterd welk geluid eruit kwam. Dat was een heel bijzondere, lage dreun en ik wist meteen dat ik het basisgeluid had gevonden", herinnert Halbmeir zich. 

 

Het vinden van de basis is de eerste belangrijke stap in de ontwikkeling van een automobiel geluid, maar er moet worden genuanceerd: lage frequenties maken de indruk van kalme kracht. Middenfrequenties transporteren sportiviteit en souplesse. Hoge frequenties zorgen voor zekere virtuositeit en passen goed bij het elektrische geluidsbeeld van een elektrisch voertuig.

Audi e-tron GT quattro: Stroomverbruik (gecombineerd*) in kWh/100 km: 21,6–19,6CO₂-uitstoot (gecombineerd*) in g/km: 0
Gegevens over brandstof- en stroomverbruik en CO₂-uitstoot bij spanbreedten afhankelijk van de gekozen uitrusting van het voertuig.
Voor het voertuig zijn alleen verbruiks- en emissiewaarden volgens WLTP beschikbaar, niet volgens NEDC.

Audi e-tron GT quattro: Stroomverbruik (gecombineerd*) in kWh/100 km: 21,6–19,6CO₂-uitstoot (gecombineerd*) in g/km: 0
Gegevens over brandstof- en stroomverbruik en CO₂-uitstoot bij spanbreedten afhankelijk van de gekozen uitrusting van het voertuig.
Voor het voertuig zijn alleen verbruiks- en emissiewaarden volgens WLTP beschikbaar, niet volgens NEDC.

Eigen software voor de ontwikkeling van het geluid van de e-tron-modellen van Audi

Het uitwerken van de fijne details is ingenieurswerk dat zowel in het geluidslaboratorium van Audi als aan de computer op kantoor wordt uitgevoerd. Als tool dient daarvoor een zelf ontwikkeld programma dat overeenkomsten heeft met commerciële software voor het maken van muziek. "Toen we aan de ontwikkeling van het geluid voor de elektrische modellen begonnen, stelden we helaas vast dat er geen geschikte commerciële software op de markt was. Daarom hebben we onze eigen software geprogrammeerd", legt Stephan Gsell uit. 

 

Met dit technische hulpmiddel ontwikkelden Halbmeir en Gsell de frequentiestructuur steeds verder. Uiteindelijk ontstond een gefinetunede sample met 32 klanken. Onder andere: bewerkte synthesizer-klanken, geluiden die op een accuschroevendraaier lijken of ook opnames van een modelhelikopter. De kunststof buis zit natuurlijk ook in het repertoire – zelfs in meerdere varianten. "Ons geluid wordt telkens weer anders, doordat het algoritme van de afzonderlijke klanken verschillend wordt gemengd en beklemtoond. Ook al zijn er overeenstemmingen met muziekstukken, er zijn ook verschillen. De indeling in begin, middenstuk en einde functioneert bijvoorbeeld niet", legt Gsell uit. "Het is een aanhoudend geluid. Het geluid van de Audi e-tron GT quattro moet ik elke rijsituatie goed, krachtig en interessant klinken.“

Audi e-tron GT quattro: Stroomverbruik (gecombineerd*) in kWh/100 km: 21,6–19,6CO₂-uitstoot (gecombineerd*) in g/km: 0
Gegevens over brandstof- en stroomverbruik en CO₂-uitstoot bij spanbreedten afhankelijk van de gekozen uitrusting van het voertuig.
Voor het voertuig zijn alleen verbruiks- en emissiewaarden volgens WLTP beschikbaar, niet volgens NEDC.

Audi e-tron GT quattro: Stroomverbruik (gecombineerd*) in kWh/100 km: 21,6–19,6CO₂-uitstoot (gecombineerd*) in g/km: 0
Gegevens over brandstof- en stroomverbruik en CO₂-uitstoot bij spanbreedten afhankelijk van de gekozen uitrusting van het voertuig.
Voor het voertuig zijn alleen verbruiks- en emissiewaarden volgens WLTP beschikbaar, niet volgens NEDC.

Ons geluid wordt telkens weer anders, doordat het algoritme van de afzonderlijke klanken verschillend wordt gemengd en beklemtoond.”

Stephan Gsell

Alt-tekst: Audi-geluidsingenieur Stephan Gsell
Stephan Gsell heeft bij Audi ook de taak om elke rijervaring van een optimaal geluid te voorzien.

De Audi e-tron GT quattro biedt verschillende geluidsopties

De Audi e-tron GT quattro is in overeenstemming met de wettelijke voorschriften uitgerust met een akoestisch voertuigwaarschuwingssysteem (AVAS). Dit systeem is in de EU en in China bij een snelheid tot 20 km/h en in de VS tot 32 km/h verplicht. Daarmee moet in het stadverkeer worden gewaarborgd dat verkeersdeelnemers het voertuig dankzij het voortgebrachte geluid akoestisch kunnen waarnemen. Het spectrum van het geluid van de Audi e-tron GT quattro gaat echter ver boven de AVAS-voorschriften uit.

 

Het geluid wordt voortgebracht door een luidspreker aan de voorzijde van het voertuig. Bij het optionele e-tron soundpakket1 zitten er bovendien een luidspreker aan de achterzijde en twee binnenluidsprekers in de achterste portieren. Rudolf Halbmeir omschrijft het geluid van de Gran Turismo: "We hebben bewust niet het geluid van een verbrandingsmotor nagebootst en ook geen ruimteschip uit een sciencefictionfilm. Het geluid van de Audi e-tron GT quattro is sportief-volumineus en hoogwaardig tegelijk – en klinkt bovendien helder en genuanceerd. Het model combineert bekende klanken met nieuwe elementen die futuristisch klinken." 

 

Het geluid binnen en buiten wordt afzonderlijk door een regelmodule afgestemd. De twee regeleenheden mengen het geluid van de Audi e-tron GT quattro afhankelijk van factoren, zoals snelheid of positie van het gaspedaal, telkens weer opnieuw. Het geluid wordt in real time op de rijsituatie afgestemd. Ook de rijmodi spelen daarbij een rol: de geluidseigenschappen kunnen in meerdere stappen via het standaard rijdynamieksysteem Audi drive select1 worden geregeld. Er kan uit drie opties worden gekozen – efficiency, comfort en dynamic. De bestuurder kan naar wens instellen hoe het geluid van de volledig elektrisch aangedreven Gran Turismo moet worden gegenereerd.

Audi e-tron GT quattro: Stroomverbruik (gecombineerd*) in kWh/100 km: 21,6–19,6CO₂-uitstoot (gecombineerd*) in g/km: 0
Gegevens over brandstof- en stroomverbruik en CO₂-uitstoot bij spanbreedten afhankelijk van de gekozen uitrusting van het voertuig.
Voor het voertuig zijn alleen verbruiks- en emissiewaarden volgens WLTP beschikbaar, niet volgens NEDC.

Audi e-tron GT quattro: Stroomverbruik (gecombineerd*) in kWh/100 km: 21,6–19,6CO₂-uitstoot (gecombineerd*) in g/km: 0
Gegevens over brandstof- en stroomverbruik en CO₂-uitstoot bij spanbreedten afhankelijk van de gekozen uitrusting van het voertuig.
Voor het voertuig zijn alleen verbruiks- en emissiewaarden volgens WLTP beschikbaar, niet volgens NEDC.

In de modus efficiency wordt het geluid beperkt tot het AVAS-waarschuwingsgeluid. In het profiel comfort wordt bovendien de achterste luidspreker geactiveerd, waardoor het buitengeluid voller wordt. Hij blijft tot boven de 200 km/h actief. In de modus dynamic wordt het volume van het buitengeluid verhoogd en wordt bovendien het binnengeluid ingeschakeld. De Audi e-tron GT quattro is daarmee het eerste elektrisch aangedreven model van Audi waarbij het geluid op individuele wensen kan worden afgestemd – van de stilte van de elektrische aandrijving tot een krachtige sound. Niet alleen het geluid, maar ook de individualiseringsopties bij Audi hebben veel verschillende facetten.

Audi e-tron GT quattro: Stroomverbruik (gecombineerd*) in kWh/100 km: 21,6–19,6CO₂-uitstoot (gecombineerd*) in g/km: 0
Gegevens over brandstof- en stroomverbruik en CO₂-uitstoot bij spanbreedten afhankelijk van de gekozen uitrusting van het voertuig.
Voor het voertuig zijn alleen verbruiks- en emissiewaarden volgens WLTP beschikbaar, niet volgens NEDC.

Audi e-tron GT quattro: Stroomverbruik (gecombineerd*) in kWh/100 km: 21,6–19,6CO₂-uitstoot (gecombineerd*) in g/km: 0
Gegevens over brandstof- en stroomverbruik en CO₂-uitstoot bij spanbreedten afhankelijk van de gekozen uitrusting van het voertuig.
Voor het voertuig zijn alleen verbruiks- en emissiewaarden volgens WLTP beschikbaar, niet volgens NEDC.

De Audi e-tron GT quattro

Ervaar de Audi e-tron GT quattro.

Naast het fascinerende geluid heeft de Audi e-tron GT quattro nog veel meer highlights te bieden. Kom meer te weten over het progressieve design en de krachtige dynamiek.

Ontdek nu

Audi e-tron GT quattro: Stroomverbruik (gecombineerd*) in kWh/100 km: 21,6–19,6CO₂-uitstoot (gecombineerd*) in g/km: 0
Gegevens over brandstof- en stroomverbruik en CO₂-uitstoot bij spanbreedten afhankelijk van de gekozen uitrusting van het voertuig.
Voor het voertuig zijn alleen verbruiks- en emissiewaarden volgens WLTP beschikbaar, niet volgens NEDC.

Audi e-tron GT quattro: Stroomverbruik (gecombineerd*) in kWh/100 km: 21,6–19,6CO₂-uitstoot (gecombineerd*) in g/km: 0
Gegevens over brandstof- en stroomverbruik en CO₂-uitstoot bij spanbreedten afhankelijk van de gekozen uitrusting van het voertuig.
Voor het voertuig zijn alleen verbruiks- en emissiewaarden volgens WLTP beschikbaar, niet volgens NEDC.

Uw browser lijkt niet up-to-date te zijn. Mogelijk werkt onze website niet optimaal. In de meeste browsers (met uitzondering van MS Internet Explorer 11 en ouder) werkt deze echter probleemloos. Wij raden u aan uw webbrowser te updaten! De op dit moment nieuwste versie kan op heel het internet goede resultaten garanderen. Dank voor uw bezoek en veel plezier. Uw Audi-team